Auteur: Lineke Tak.

Hoewel veel mensen in de algemene bevolking somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) hebben, krijgen slechts weinigen een diagnose in de vorm van een specifiek ‘syndroomlabel’. Voorbeelden van zulke syndroomlabels zijn: chronisch vermoeidheid syndroom, prikkelbare darm syndroom, fibromyalgie, multiple chemische hypersensitiviteit, whiplash-associated disorder en globus syndroom. Deze syndroomlabels kunnen door een arts gediagnosticeerd worden of mensen kunnen aan zelf-diagnose doen, bijvoorbeeld in het alternatieve gezondheidscircuit of door informatie te zoeken op het internet.

Of mensen met SOLK wel of geen syndroomlabel krijgen of zoeken zou kunnen afhangen van verschillende factoren, zoals de duur van de klachten of het aantal klachten of van persoonsfactoren die beïnvloeden of iemand professionele hulp zoekt voor de klachten en hoe deze gepresenteerd worden aan de arts.

Auteurs in onderstaande studie onderzochten twee van zulke mogelijke factoren. Hun hypothese was dat mensen met SOLK met een hogere mate van neuroticisme of met een hogere intelligentie mogelijk meer informatie over hun gezondheid uitzoeken en anders communiceren met artsen. Hierdoor zouden ze een hogere kans hebben een syndroomlabel te krijgen. Ze onderzochten hun hypothese in een longitudinaal gevolgd cohort met mensen uit de algemene volwassen populatie (N=976). In een vragenlijst werd gevraagd of ze ooit waren gediagnosticeerd met één van deze syndroomlabels.

In totaal 26.4% van de onderzoekspopulatie rapporteerde minstens één persisterende SOLK. Deze mensen werden geïncludeerd in verdere analyses naar syndroomlabeling. In totaal 14% rapporteerde een syndroomlabel. Een groter aantal SOLK, het vrouwelijke geslacht en een hogere intelligentie voorspelden het rapporteren van een syndroomlabel. Leeftijd en de mate van neuroticisme voorspelden syndroomlabeling niet in dit cohort.

Deze studie wijst in de richting dat een hoge intelligentie is geassociëerd met het hebben van syndroomlabels bij patiënten met persisterende SOLK. Auteurs doen de suggestie dat het voor toekomstig onderzoek belangrijk is te weten waarom intelligentie geassocieerd is met syndroomlabeling. Mogelijk zoeken mensen met een hogere intelligentie eerder professionele hulp voor hun klachten of diagnosticeren artsen hen eerder met een syndroomlabel. Ook zou het zo kunnen zijn dat mensen met hogere intelligentie zelf meer informatie zoeken en vaker aan zelf-labeling doen.

Kingma EM, de Jonge P, Ormel J, Rosmalen JG. Predictors of a functional somatic syndrome diagnosis in patients with persistent functional somatic symptoms. Int J Behav Med. 2013 Jun;20(2):206-12.