Auteur: Lineke Tak.

De meeste jongeren die somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten (SOLK) hebben komen in hun puberteit van deze klachten af. Bij een deel van de jongeren blijven deze klachten echter bestaan. In de longitudinale studie TRacking Adolescents’ Individual Lives Survey (TRAILS) onderzocht men in een groep van meer dan 2000 jongeren bij hoeveel jongeren deze klachten tijdens de puberteit blijven bestaan en wat deze jongeren anders maakt dan degenen bij wie SOLK wel afnemen tijdens de puberteit.

Het TRAILS cohort bestaat uit jongeren uit de algemene bevolking van de provincies Groningen, Friesland en Drenthe. Gegevens over SOLK en risicofactoren voor SOLK werden in deze studie verzameld middels vragenlijsten ingevuld door zowel jongeren als hun ouders. Er vonden metingen plaats toen de jongeren achtereenvolgens gemiddeld 11, 14 en 16 jaar oud waren.

In dit cohort was er bij 4.1% van de jongeren sprake van SOLK die tijdens de puberteit bleven bestaan. Jongeren met blijvende klachten waren vaker meisjes, voelden zich ongezonder en waren vaker somber. Ook gaven ouders van jongeren met blijvende SOLK vaker aan dat hun kind klachten had dan jongeren bij wie de SOLK tijdens de puberteit afnamen. Jongeren met blijvende SOLK bleken niet van jongeren met afnemende SOLK verschillen in de mate dat zij angstig waren, overbeschermd werden door hun ouders of in hoeveelheid school-absentie.

De auteurs concluderen dat deze studie een aantal risicofactoren voor blijvende SOLK tijdens de puberteit in kaart heeft gebracht. Binnen de TRAILS studie konden echter niet alle instandhoudende factoren onderzocht worden die een rol zouden kunnen spelen SOLK. Factoren die niet in kaart konden worden, maar mogelijk wel interessant zijn, zijn de manier waarop jongeren zelf met hun klachten omgaan of de manier waarop de medische wereld met hun klachten omgaat. Eerdere studies hebben bijvoorbeeld laten zien dat de mate waarin artsen klachten serieus nemen een rol zou kunnen spelen bij het beloop van SOLK.

Janssens KA, Klis S, Kingma EM, Oldehinkel AJ, Rosmalen JG. Predictors for persistence of functional somatic symptoms in adolescents. J Pediatr. 2014 Apr;164(4):900-905.